Vióuleto(-de-Reichenbach)
Viola reichenbachiana
Violaceae
Autre noum : Vióuleto-fèro .
Nom en français : Violette de Reichenbach.
Descripcioun :La vióuleto-de-Reichenbach fai partido dóu group de vióuleto sènso fuio basalo e que fai d'entre-nous amé d'estipulo primo e franjado. Sèmblo proun à Viola riviniana, pamens trachis sus cauquié pulèu que sus siliço. Se destrìo d'aquesto radiero emé si sepalo courteto (< 2 mm), si petalo mens larjo (< 10 mm), soun esperoun vióulet e pas blanc e si fueio pelouso sus lou dessubre (mai pas sus li costo). Coumpara emé la vióuleto-de-Rivinius.
Usanço :Li flour de vióuleto soun manjadisso, li meiouro soun li mai perfumado, coume Viola odora o Viola suavis. Soun richo en vitamino C e A.
Port : Erbo
Taio : 10 à 25 cm
Fueio : Basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Viola
Famiho : Violaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 à 2.5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Faio
- Blachiero
- Ribo d'aigo
- Bos fres
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Viola reichenbachiana Jord. ex Boreau, 1857
(= Viola sylvestris subsp. reichenbachiana (Jord. ex Boreau) Tourlet, 1908 )
Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810